Thoái hóa khớp là một bệnh lý phổ biến, xảy ra khi đĩa đệm và lớp sụn bị tổn thương, dẫn đến suy giảm khả năng hoạt động của các khớp. Đây là một quá trình thoái hóa tự nhiên của cơ thể, thường xuất hiện ở người lớn tuổi (khoảng 60 tuổi trở lên) hoặc những người lao động nặng nhọc, chịu nhiều áp lực lên khớp.
Một số triệu chứng thường gặp của thoái hóa khớp:
- Đau nhức và viêm: Cơn đau tăng lên khi vận động và giảm khi nghỉ ngơi.
- Cứng khớp: Thường xảy ra vào buổi sáng hoặc sau khi ngồi lâu.
- Giảm dịch nhầy bôi trơn: Làm tăng ma sát giữa các khớp, gây đau và khó chịu.
- Khó khăn khi cử động: Khớp hoạt động kém linh hoạt, ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày.
Dựa vào một số đặc trưng của bệnh, người ta chia thoái hóa khớp thành 2 loại:
-
Thoái hóa khớp xương thứ phát: tình trạng thoái hóa xảy ra dưới tác động nào đó khiến khớp xương bị tổn thương. Đặc biệt, bất kỳ vị trí khớp xương nào cũng có thể bị thoái hóa dưới dạng thứ phát.
-
Thoái hóa khớp tiên phát: thường xảy ra ở những vị trí khớp xương như cột sống thắt lưng, khớp háng, khớp bàn tay hoặc khớp ngón tay, khớp bàn cân hoặc ngón chân, cột sống cổ, khớp đầu gối,…
Bệnh nhân thoái hóa khớp nên ăn gì?
Hiện nay chưa có phương pháp nào có thể chữa trị hoàn toàn bệnh thoái hóa khớp nhưng chế độ ăn uống khoa học và tập luyện để duy trì trọng lượng cơ thể khỏe mạnh giúp kiểm soát các triệu chứng đau của viêm khớp cũng như giảm nguy cơ mắc các bệnh khác. Dưới đây là những thực phẩm bệnh nhân thoái hóa khớp nên ăn:
Thực phẩm giàu Omega-3
Axit béo Omega 3 giúp hạn chế sản xuất các cytokine, enzyme gây phá vỡ sụn giúp kháng viêm, giảm sưng khớp. Hàm lượng Omega 3 có nhiều trong các loại cá như cá hồi, cá thu, cá trích, cá mòi, cá cơm hay các loại thực phẩm khác như hàu, trứng cá, hạt chia, đậu nành, quả hạch (Óc chó, hạnh nhân, mắc ca,…). Bộ Y tế khuyến cáo, người trưởng thành mỗi ngày nên cung cấp tối thiểu từ 250-500mg hàm lượng omega 3 tốt cho cơ thể.
Thực phẩm giàu vitamin C, D, K, E
Vitamin C có nhiều trong các loại trái cây như đu đủ, ổi, dứa, cam, bưởi, dưa lưới… là nhóm thực phẩm rất tốt cho cơ thể, giúp tạo ra sụn, bảo vệ xương khớp gối cũng như chất chống oxy hóa.
Mỗi ngày bạn nên bổ sung khoảng 100g trái cây để cung cấp đủ hàm lượng vitamin C.
Trong khi đó, vitamin D cũng có công dụng giúp cơ thể hấp thụ canxi, giúp giảm sự phá vỡ sụn cũng như giảm nguy cơ thu hẹp không gian khớp. Bạn có thể tăng cường hấp thụ vitamin D bằng cách tiếp xúc với ánh sáng mặt trời hàng ngày hay bổ sung các loại thực phẩm như cá hồi, cá mòi, cá ngừ, tôm, sữa, ngũ cốc…
Vitamin K tan trong chất béo, tham gia vào quá trình tổng hợp các protein quan trọng của hệ xương nên rất cần thiết bổ sung vào thực đơn dinh dưỡng. Một số loại thực phẩm chứa nhiều vitamin K như: rau cải, dầu đậu nành, dầu oliu…
Với bệnh nhân thoái hóa khớp, vitamin E cũng rất cần thiết, nếu thiếu hụt dễ gây nhiễm trùng, yếu cơ. Các loại thực phẩm giàu vitamin E như dầu mè, đậu phộng, cá hồi… rất tốt cho bệnh nhân thoái hóa khớp.

Rau xanh và các loại trái cây
Rau xanh chứa hàm lượng vitamin và chất xơ dồi dào giúp tăng cường miễn dịch, chống oxy hóa cho cơ thể nên trong chế độ dinh dưỡng bạn nên bổ sung nhiều rau xanh như bông cải xanh, cải xoăn, cần tây, cà rốt, bí, nấm hương…
Các loại trái cây tốt cho bệnh nhân thoái hóa khớp như cam, quýt, bưởi, chuối, dâu tây, kiwi…
Dầu oliu nguyên chất
Dầu oliu nguyên chất từ thiên nhiên có chứa nhiều axit béo Omega-3, Axit Oleic, Oleocanthal, giúp kháng viêm mạnh, làm giảm các triệu chứng của bệnh cơ xương khớp. Đặc biệt, dầu oliu còn giúp tăng khả năng hấp thu canxi, magie và kẽm cần thiết để duy trì mật độ xương, ngoài ra còn thúc đẩy sự hấp thu các loại vi chất có trong dầu như vitamin A và D.
Sữa và các chế từ sữa
Sữa chứa 18 trong số 22 chất dinh dưỡng thiết yếu, gồm canxi, phốt pho và vitamin D, được tăng cường nhờ enzyme chuyển hóa đường sữa thành D-glucose và D-galactose. , tốt cho xương khớp. Bổ sung sữa và các chế phẩm từ sữa giúp tăng cường sức khỏe xương khớp, giảm khả năng gãy xương do loãng xương.
Hạnh nhân và hạt óc chó
Hạnh nhân và óc chó được biết đến là những loại hạt có chứa chất béo đơn thể lành mạnh với nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe. Đồng thời, hai loại hạt này rất giàu Magie – một loại nguyên tố vi lượng cần tăng cường bổ sung cho cơ thể khớp xương chắc khỏe. Ngoài ra, chúng cũng là nguồn thực phẩm có khả năng bảo vệ, ngăn chặn tình trạng viêm nhiễm.
Thoái hóa khớp kiêng ăn gì?
Những người bị thoái hóa khớp nên kiêng một số loại thực phẩm nhất định:
- Thực phẩm nhiều đường sẽ khiến những cơn đau khớp trở nên tồi tệ hơn và gia tăng tình trạng viêm xương khớp
- Thực phẩm nhiều muối làm gia tăng lượng natri cao, thúc đẩy nhanh quá trình lão hóa tế bào, không tốt cho người thoái hóa khớp
- Đồ ăn đóng hộp như cá hộp, thịt hộp, xúc xích xông khói… đều có chất sulfit, các chất bảo quản khác, có thể gây viêm và làm tăng quá trình lão hóa.
- Đồ chiên xào, dầu mỡ làm tăng nguy cơ bị stress oxy hóa, tăng mức độ viêm. Người bị thoái hóa khớp nên kiêng ăn đồ chiên xào, nhiều dầu mỡ, các thức ăn nhanh… nếu không muốn làm bạn với cơn đau triền miên.
- Rượu, bia khiến bạn tích tụ các chất độc trong gan, gia tăng tình trạng mất nước, thiếu ngủ, chính là những yếu tố gia tăng tốc độ lão hóa.