Khớp gối có vai trò chính trong việc nâng đỡ toàn bộ sức nặng của cơ thể và chịu áp lực lớn nhất khi con người phải nâng đỡ các vật nặng. Chính vì vậy, khớp gối là bộ phận dễ bị sưng, viêm, tổn thương… Trong đó, thoái hóa khớp gối là bệnh lý thường gặp ở vùng khớp gối.

Quá trình thoái hóa khớp gối diễn ra khi lớp sụn khớp bị bào mòn, bong nứt khỏi phần xương dưới sụn. Khi người bệnh vận động khớp gối, hai đầu xương sẽ cọ xát trực tiếp vào nhau gây ra tình trạng đau nhức khớp gối. Những cơn đau này có thể trở thành mạn tính dưới tác động của bao hoạt dịch khớp cũng như sự hình thành gai xương ở rìa khớp gối. Cuối cùng quá trình này làm biến dạng khớp, gây ảnh hưởng trực tiếp đến chức năng vận động khớp gối.

4 giai đoạn của thoái hóa khớp gối 

Bài đăng trên website của Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec dưới sự tham vấn chuyên môn của ThS.BS Lê Quang Minh – BS Chấn thương chỉnh hình – Khoa ngoại tổng hợp – Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng đã chỉ ra những biểu hiện của các giai đoạn thoái hóa khớp gối

Giai đoạn 1 – Thoái hóa khớp gối độ 1 

Giai đoạn đầu tiên của thoái hóa khớp gối thường không có biểu hiện triệu chứng rõ ràng, bệnh nhân vẫn có thể đi lại vận động bình thường. Tuy nhiên, thi thoảng người bệnh sẽ xuất hiện đau khớp gối khi phải hoạt động quá nhiều hoặc đứng lên ngồi xuống liên tục, lên xuống cầu thang hay ngồi xổm.

Khớp gối không có hiện tương sưng nóng đỏ đau, không xuất hiện sự biến dạng

Giai đoạn 2 – Thoái hóa khớp gối độ 2 

Đây là giai đoạn bệnh có tiến triển nhẹ, lớp sụn khớp chưa bị tổn thương nhiều, bao hoạt dịch vẫn hoạt động bình thường cung cấp đủ dịch khớp để nuôi dưỡng lớp sụn, đồng thời giúp bôi trơn ổ khớp, nhờ đó hoạt động của khớp gối vẫn bình thường.

Tuy nhiên, ở giai đoạn này một số bệnh nhân thoái hóa khớp gối bắt đầu hình thành các gai xương nhỏ, khi bệnh nhân vận động, gai xương sẽ chạm vào các tổ chức mô trong ổ khớp, có thể gây đau mỏi nhất là khi vận động nhiều và làm việc quá sức. Ngoài ra, người bệnh có có hiện tượng cứng khớp khi trời lạnh hoặc ít khi vận động khớp gối.

Giai đoạn 3 – Thoái hóa khớp gối độ 3 

Ở giai đoạn này, lớp sụn khớp bị tổn thương rõ nét, gai xương nhiều làm khớp bị biến dạng gây ảnh hưởng đến sự vận động của khớp. Các cơn đau khớp gối xuất hiện thường xuyên hơn, đi lại vận động khó khăn nhất là khi leo cầu thang, đứng lâu, đi lại nhiều hay ngồi xổm. Tình trạng cứng khớp cũng xảy ra thường xuyên hơn vào buổi sáng hay khi thay đổi thời tiết.

Khi thoái hóa khớp gối đến giai đoạn 3, người bệnh có thể xuất hiện các đợt viêm khớp gối gây sưng viêm, nóng đỏ, thậm chí là có thể tràn dịch khớp gối. Một số trường hợp nguy hiểm hơn có biểu hiện bị vẹo khớp gối.

Giai đoạn 4 – Thoái hóa khớp gối độ 4 

Thoái hóa khớp độ 4 gần như lớp sụn đã bị bào mòn hoàn toàn rồi bong tróc để lộ các đầu xương, có thể tổn thương bao hoạt dịch nên không thể bôi trơn ổ khớp khi vận động. Do đó bệnh nhân bị hạn chế vận động khớp gối, đau khi vận động và có thể nghe tiếng lạo xạo lục cục khi vận động khớp gối do các đầu xương chạm vào nhau.

Ở giải đoạn này, những cơn đau nhức khớp gối sẽ diễn ra thường xuyên, liên tục và những cơn đau sẽ trở nên dữ dội, cản trở khả năng vận động cũng như làm ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Tình trạng cứng khớp cũng sẽ xảy ra liên tục vào buổi sáng và khi thời tiết thay đổi. Thoái hóa khớp giai đoạn 4 còn làm biến dạng khớp gối do hẹp khe khớp, dính khớp gây lệch trục. Viêm khớp gối xảy ra thường xuyên hơn và làm tràn dịch khớp gối.

Nguyên nhân gây thoái hóa khớp gối 

• Nguyên nhân phổ biến nhất của thoái hóa khớp gối là do tuổi tác do khả năng tự chữa lành của sụn giảm dần theo thời gian nên hầu hết mọi người khi lớn tuổi đầu bị thoái hóa khớp.
• Thừa cân, béo phì cũng là nguyên nhân gây nên thoái hóa khớp do khi tải trọng cơ thể lớn sẽ làm tăng áp lực lên các khớp, đặc biệt là đầu gối. Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng khi bạn tặng 0,45kg cân nặng thì đồng thời làm tăng 1,35 – 1,8kh trọng lượng lên đầu gối.
• Di truyền: yếu tốc này bao gồm các đột biến di truyền (khiến một người có nhiều khả năng bị viêm xương khớp ở đầu gối dù tuổi còn trẻ) và hình dạng bất thường của xương bao quanh khớp gối khiến sụn dễ bị thoái hóa sớm.
• Chấn thương vùng gối lặp đi lặp lại: Những người thường xuyên thực hiện các động tác gây áp lực cho khớp như quỳ, ngồi xổm hoặc nâng vật năng có nguy cơ bị thoái hóa khớp cao hơn.
• VDV thể thao, những người chơi các bộ môn đòi hỏi vận động khớp gối nhiều có nguy cơ cao bị suy yếu khớp gối
• Những người bị viêm khớp dạng thấp cũng có nhiều nguy cơ bị thoái hóa khớp. Bên cạnh đó, các bệnh nhân bị một số bệnh rối loạn chuyển hóa, chẳng hạn như thừa sắt hoặc dư thừa hormone tăng trưởng cũng dễ mắc bệnh thoái hóa khớp.

Các phương pháp điều trị thoái hóa khớp gối 

• Giảm cân và duy trì cân nặng hợp lý để giảm bớt áp lực đè nặng lên đầu gối, đồng thời đẩy lùi các triệu chứng khó chịu mà còn làm chậm quá trình thoái hóa.
• Rèn luyện thể thao đều đặn để duy trì sự dẻo dai linh hoạt của khớp gối, đồng thời giúp làm thuyên giảm các triệu chứng đau và tình trạng thoái hóa ở đầu gối.
• Chườm lạnh hoặc chườm nóng có khả năng làm dịu các cơn đau khớp gối do thoái hóa. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả như mong đợi, bệnh nhân cần lưu ý chườm lạnh trước tiên đối với khớp bị sưng đau. Sau khi đầu gối giảm sưng, người bệnh có thể chuyển sang chườm nóng để thuyên giảm tình trạng cứng khớp tại đây.
• Thay đổi chế độ dinh dưỡng khoa học, bổ sung các thực phẩm giàu chất chống oxy hóa như omega-3, vitamin C, beta-carotene… tốt cho khớp gối và cải thiện sức khỏe toàn diện
• Tiêm nội khớp: Sử dụng sản phẩm Happy Visc hoặc Happy Cross – dịch khớp sinh học thế hệ II giúp giảm đau do thoái hóa khớp và sự linh hoạt của khớp.

Trong đó:

HAPPYVISC®: Dịch khớp sinh học thế hệ II kết hợp Acid Hyaluronic với Mannitol, hỗ trợ giảm đau, kháng viêm và cải thiện chức năng khớp trong điều trị thoái hóa khớp.

HAPPYCROSS®: Sản phẩm tiêm nội khớp tiên tiến (dịch khớp sinh học thế hệ II), kết hợp Acid Hyaluronic liên kết chéo và Mannitol, ứng dụng công nghệ IPN® độc quyền từ Pháp, giảm đau hiệu quả và kéo dài tác dụng lên tới 12 tháng.

• Phẫu thuật khớp gối: nếu tình trạng đau nhức khớp gối liên quan đến thoái hóa khớp trở nên nghiêm trọng, đồng thời bệnh nhân không đáp ứng tốt với các liệu pháp điều trị bảo tồn như trên thì phẫu thật khớp gối là lựa chọn cần thiết

Tư liệu tham khảo

– https://www.vinmec.com/vie/bai-viet/cac-giai-doan-cua-thoai-hoa-khop-goi-vi

– https://tamanhhospital.vn/thoai-hoa-khop-goi/

– https://bvnguyentriphuong.com.vn/co-xuong-khop/cac-giai-doan-cua-thoai-hoa-khop-goi-va-luu-y-dieu-tri